Jarenlang hebben mariene biologen geprobeerd de ingewikkelde communicatiesystemen van walvissen te ontcijferen, waarbij ze droomden van een dag waarop mensen hun complexe vocalisaties zouden kunnen begrijpen. Recente doorbraken op het gebied van kunstmatige intelligentie (AI) maken deze droom werkelijkheid en bieden een nieuwe manier om verbinding te maken met deze intelligente wezens.
Het verborgen alfabet van de potvis
Potvissen, bekend om het produceren van enkele van de luidste en meest uitgebreide geluiden in het dierenrijk, communiceren via een reeks klikken die coda’s worden genoemd. Deze coda’s zijn geen willekeurige ruis; ze vormen een gestructureerd alfabet, wat erop wijst dat walvissen een taal bezitten die net zo complex is als de onze. Deze ontdekking benadrukt dat intelligentie en culturele ontwikkeling niet exclusief zijn voor de mensheid.
AI als vertaler
De sleutel tot het ontsluiten van deze taal ligt in grote taalmodellen (LLM’s), dezelfde AI-systemen die tools als ChatGPT aandrijven. Deze modellen blinken uit in het voorspellen van patronen en het creëren van nieuwe sequenties, waardoor ze ideaal zijn voor het analyseren van potviscoda’s. Een pilotstudie, waarbij gebruik werd gemaakt van een dataset van duizenden geannoteerde coda’s, toonde aan dat AI het codatype, de clanrelatie en zelfs de individuele walvisidentiteit nauwkeurig kon voorspellen met een nauwkeurigheid van meer dan 90%.
Technologie die ons opnieuw verbindt met de natuur
De paradox is dat technologie, die vaak wordt gezien als iets dat ons scheidt van de natuurlijke wereld, ons nu helpt ons meer verbonden te voelen. AI vervangt natuurlijke observatie niet; het vergroot het, waardoor onderzoekers vocalisaties kunnen analyseren op een schaal die voorheen onmogelijk was. Dit betekent niet dat technologie en natuur op gespannen voet staan. In plaats daarvan kunnen hulpmiddelen ons begrip vergroten en een diepere band met de omringende omgeving bevorderen.
Wat is het volgende?
De implicaties van dit onderzoek zijn verreikend. Als we de walviscommunicatie nauwkeurig kunnen vertalen, kunnen we inzicht krijgen in hun sociale structuren, migratiepatronen en zelfs hun cognitieve vaardigheden. Deze kennis zal van cruciaal belang zijn voor natuurbehoudsinspanningen, omdat het begrijpen van de manier waarop walvissen omgaan met hun omgeving essentieel is om hen te beschermen tegen menselijke invloeden.
Het vermogen om walvistaal te begrijpen is niet alleen een wetenschappelijke prestatie; het is een stap in de richting van het overbruggen van de kloof tussen soorten, en herinnert ons eraan dat we deel uitmaken van een groter, onderling verbonden ecosysteem.
Uiteindelijk is AI niet alleen bezig met het decoderen van walvistaal; het herdefinieert onze relatie met de natuurlijke wereld.
